NEOLİBERALİZM ve ÜNİVERSİTELERİN DÖNÜŞÜMÜ

Almanak 2008Günümüzde genel olarak eğitim sistemindeki ve özel olarak da yüksek öğrenim sisteminde yaşanan dönüşümü, kapitalist toplumsal ilişkilerin bugün aldığı biçim olan neoliberal politikalar ele alınmadan tartışmak olanaklı değildir. İktidar sahipleri açısından yükseköğrenim alanı her zaman özel bir çatışma alanı olmuştur. Günümüzde üniversiteler, emekçilerin yeteneklerini işgücü pazarına uyarlayarak sermayenin ve devletin ihtiyaçlarını toplumun ihtiyaçları gibi sunma görevini üstlenmişlerdir. 1970’lerde düşen kar oranları, enşasyon, işsizlik ve ödeme dengesindeki açığa çare olarak kapitalizmin yeni yapılanış biçimi olarak neoliberalizm öne sürülmüştür. Bu hedeşer doğrultusunda devletin görevleri gerekli hukuki, kurumsal ve ideolojik düzenlemeleri yaparak yeni küresel düzenin kurulması ve işlerlik kazanması için ülke çapında önlemler almak olmuştur. Geliştirilen esnek çalışma ilişkileri aracılığıyla emeğin baskılanması ve disiplin altına alınması daha da kolaylaşmakta, sermaye birikiminin istikrarını bozan her türlü hukuk kuralı, yasa ve düzenlemenin engel olmaktan çıkması mümkün olabilmektedir. Bu yazıda öncelikle üniversitelerdeki neoliberal dönüşümün genel olarak mekanizmalarına, diline, tekniklerine baktıktan sonra bu teknik ve mekanizmaların Türkiye’nin ekonomik ve siyasal yapısında aldığı biçime bakacağım.

Üniversitenin piyasalaşması uzun bir tarihe sahiptir. Uzun bir süredir artan öğrenci sayısı karşısında yüksek öğretimin kaynak yetersizliği içinde olduğu düşünülmüş ve bu sorunun çözümü için bulunan formül müfredatın standartlaştırılması olmuştur. Böylelikle de bilgi, öğrencilerin satın alacağı bir ürüne dönüştürülerek ders kitabı formatında paketlenmiştir

Ek bilgiler

  • Yazar: Yasemin Özgün Çakar
  • Yıl: 2008
Ara...