HEGEMONYAYI GÜÇLENDİREN UZLAŞMA: DTÖ HONG KONG ZİRVESİ

Almanak 2005Dünya ölçeğinde hakim devletlerin ve sermayelerinin hegemonyasına hizmet eden üç temel örgütten biri olan, (diğerleri IMF ve Dünya Bankası’dır), Dünya Ticaret Örgütü’nün (DTÖ) aldığı kararlar sınıflar açısından son derece önemlidir. Her yeni DTÖ kararı gerek sınıflar arası gerekse sermayeler arası çatışmanın yeni durumuna işaret eder.

Dünya Bankası ve IMF’yi tamamlayıcı unsurlar olarak yörüngesine almış olan DTÖ’nün, devletlerin üzerinde mutabık kalınan kuralları uygulamamaları halinde yaptırım gücü bulunuyor. Bu nedenle DTÖ kararlarının doğru okunması azgelişmiş, bağımlı devletler ve emekçi sınıflar üzerindeki yeni baskı ve sömürü çarkının nasıl döneceğinin ön görülmesini kolaylaştırır.

Küresel sermayenin çıkarlarına hizmet eden Dünya Ticaret Örgütü’nde kararlar sorunsuz lınamıyor hatta süreç çok çatışmalı zirvelere tanık oluyor. Her ülkenin eşit oy hakkına sahip olması keskin çatışmaların yaşanmasını kolaylaştırıyor. DTÖ’nün 2001 yılı Kasım ayında Katar’da yapılan toplantısında anlaşma yapılmaması üzerine, 2003 yılına kadar toplantılar dondurulmuştu! 2003 yılında Meksika’daki toplantı da, zengin ülkelerin, özellikle tarımlarına yönelik devasa sübvansiyonlarından geri adım atmayıp, üstelik borç boyunduruğu altında tutulan yoksul ülkelerden taviz istemesi üzerine sonuçsuz kalmıştı. DTÖ, 2003 sonunda bir kez daha toplanmak istedi, fakat; gelişmiş ülkelerin, görüşmeler öncesinde yine tarımsal sübvansiyonları kaldırmayacaklarına ilişkin açıklamalar yapması dolayısıyla zirve gerçekleşmemişti. 2004 Temmuz’unda Cenevre’de toplanan DTÖ zirvesinde ise, ABD ve AB’nin, tarımda desteklerin, ihracat sübvansiyonlarının ve gümrüklerin önce azaltılıp sonra kaldırılacağını söylemeleri üzerine, bu doğrultuda bir çerçeve anlaşması imzalanmıştı.

Ek bilgiler

  • Yazar: Bülent Falakoğlu
  • Yıl: 2005
  • Kurum: Evrensel Gazetesi Haber Müdürü
Ara...