2006 BÜTÇESİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME ve IMF-DB PROGRAMI İÇİNDE ve DIŞINDA BÜTÇE SEÇENEKLERİ

Almanak 2006Bütçe, basit anlamda bir muhasebe kaydı olmayıp siyasal iktidarların topluma karşı taahhütlerini de temsil eden siyasal bir belgedir. Bütçenin gelir ve gider büyüklüklerinin yapısı ve dağılımı, siyasal iktidarların toplumun farklı kesimlerine karşı sorumluluk ve duyarlılıklarını gösterir. Sorumlulukların ve duyarlılıkların ne boyutta olduğu ve hangi kesimlerin ne ölçüde önemsendiği ise, büyük ölçüde siyasal tercihlere bağlıdır.

Ancak, siyasal iktidarlar topluma karşı taahhütlerini siyasal tercihlere göre yerine getirirken, mutlaka toplumsal tercihleri bilmek durumundadır. Çünkü, bütçe bu toplumsal tercihlerden hareketle yapılan siyasal tercihlerle şekillendirilir. Bütçe bir anlamda siyasal iktidarın onayını almış bir “kamu hizmetleri sipariş listesi” niteliğindedir.

Zaten, kamu bütçesinin “giderlerin önceliği” ilkesi tam da bu anlama gelmektedir. Bu ilkeye göre; önce toplumsal tercihlere göre harcama tutarı ve kalemleri saptanmakta, ardından bu harcamaların gerektirdiği kamusal gelir sağlanmaktadır. Bu ilke, kamu bütçesini özel bütçeden (özel sektörün yaptığı bütçeden) ayıran temel bir özelliktir. Giderlerin önceliği ilkesinin temel mantığı, gelir sağlama konusunda devletin egemenlik hakkının önemli bir güç kaynağı olduğudur. Devletin bu gücü bireylerin üzerinde bir güçtür. Devlet bu gücü toplumun yararına kullanmak durumundadır.

Ek bilgiler

  • Yazar: Aziz Konukman
  • Yıl: 2006
Ara...