Kapitalizmin temel öğretisi kaynakların kıt insanların ihtiyaçlarının sonsuz olduğu üzerine kuruludur. Bu nedenle kapitalist sistemin insanı, ihtiyaçlarını karşılarken sürekli bir tercih sorunuyla karşı karşıyadır. Bu bazen ekmek ile tank arasında yapılan bir tercihtir, bazen de diş tedavisiyle bir çift ayakkabı!
Kaynaklar kıt olunca insan için sonsuz ihtiyaçlar arasında doğru bir tercih yapmak hiç de kolay değildir. Ne var ki, liberalizmin “insan” tanımı bu zorluğu ortadan kaldırır. Liberalizmde “insan” sözcüğü, çıkarlarını en akılcı (rasyonel) biçimde tanımlayan ve kullanan anlamında kullanılır ve… Bu akılcı insanın kendi bireysel gelişimi de dahil olmak üzere tüm çıkarlarını en yüksek getiri getirecek alanlardan karşılayacağı kabul edilir. Aksi davrananlar ya da bunu başaramayanlar sistem dışına itilirler. Ekonomideki karşılığıyla işas eder, yoksullaşırlar; sağlık, eğitim, emeklilik gibi temel gereksinimlerini dahi en düşük seviyede karşılayacak hale gelirler.
İnsanın rasyonel kararlar doğrultusunda davranacağı ise genellikle elmas-su çelişkisiyle açıklanır. Örnek çöldeki adamın elmas ve su arasında yapacağı tercih üzerine kuruludur. Çöldeki adamın daha önce kentte mi, yoksa hep çölde mi yaşadığı örnekte söylenmez ama… Çöldeki adam için kentte yüksek Şyat ödenerek edinilen elmas ile çöldeki bir bardak su arasında yapacağı tercih tabii ki bir bardak sudan yanadır.